Op oudergesprekken komt hij ieder jaar wel een paar keer terug: de staartdeling. Het vervelendste dat een leerkracht kan horen is ‘Ja, Kelsey heeft erg veel moeite met jullie staartdeling. Dus we hebben die van ons maar uitgelegd,’ waarmee gedoeld wordt op de staartdeling die vader en moeder vroeger op school leerden.
Waarom moet een ouder de staartdeling met rust laten óf meegaan met de staartdeling op school? En hoe werkt die nu precies? De antwoorden krijg je in dit artikel.
De nieuwe staartdeling
Ouders kunnen er met hun verstand niet bij. Wat was er mis met de staartdeling zoals zij die leerden? Het was de bekende vorm met / en \, waarbij de som 552 : 12 werd weergegeven als 12 / 552 \ … en men eerst ging kijken hoe vaak de 12 in de 52 paste (4) keer en door zo op te schuiven.
Het is een eenvoudige manier van deelsommen oplossen.
Maar helaas is het slechts een trucje. Aan deze som is niks inzichtelijks, want geen kind is zich ervan bewust hoe de 12 zich verhoudt tot de 500. Is dat een kwestie van ongeveer een tiende of is het een kwart? 12 van de 55 is ongeveer een vierde, dus dan klinkt een kwart vrij logisch. Maar het gaat niet om 55, maar om 552 en dan is een veertigste meer op zijn plek.
De nieuwe staartdeling maakt het inzichtelijker, omdat:
- Kinderen meer moeten schatten om bij het antwoord uit te komen;
- De stappen die gezet worden meer inzicht geven in de som;
- De verhouding tussen delen en vermenigvuldigen meer betekenis krijgt.
Uitgelegd
Hieronder volgt een uitleg van de staartdeling die gemaakt wordt bij de som 552 : 12. Kinderen gaan eerst een schatting maken. Daarbij kan een lijstje als dit ontstaan:
12 x 1 = 12
12 x 10 = 120
12 x 5 = 60
12 x 50 = 600
12 x 40 = 480
Ze zien dat het antwoord 600 teveel is en het dus niet 50 zal zijn. Maar het kan daar wel in de buurt liggen, want het is meer dan 12 x 40. Een dergelijk lijstje kan helpen om de staartdeling makkelijker op te lossen.
De eerste stap die gezet wordt is 40 x 12 = 480 van het hele getal (552) afhalen. Het lijstje heeft namelijk het inzicht gegeven dat dit een goede hap is.
Dit getal wordt van 552 afgetrokken (wat vergelijkbaar is met het oude staartdelen). Dit blijft over: 72. De volgende hap is er eentje van 5, want het lijstje leert dat dit tot 60 leidt. En dat kan er nog vanaf.
Er blijft 12 over. De laatste hap is dus 1 x een hap van 12. (Overigens, kinderen met meer inzicht zullen eerder inzien dat 6 x 12 tot 72 leidt en zij hoeven dan een kortere staartdeling te maken.)
40, 5 en 1 worden bij elkaar opgeteld en vormen het antwoord 46.
Oefening baart kunst
Voordat ouders zeggen ‘Ik doe het toch op mijn manier’ een waarschuwing: veel kinderen vallen in groep 7 en 8 uit op cijferend rekenen. Dat heeft veelal te maken met het aanleren van de tafels. Maar ook door er thuis een andere manier op los te laten, wordt er veel verwarring gezaaid bij kinderen. Het heeft voor hen geen zin om een nieuwe manier aangeleerd te krijgen.
Het is aan te bevelen om zelf de nieuwe manier van staartdelen onder de knie te krijgen. Oefening baart kunst. En afgezien van de missende schuine streepjes, zijn er toch nog best veel overeenkomsten met de oude staartdeling?
Hoe denk jij erover? Laat je mening achter.